Ambigram tanımlaması en zor olan şeylerden biri gibi gözükse de, bir çoğunuzun zaten jnbn mantığından son derece aşina olduğunu sandığım ters çevrildiğinde, yandan bakıldığında de okunabilme durumudur diyebiliriz. Türkçe Wikipedia tanımlarından yola çıkacak olursak ise,
Ambigram, diğer bir deyişle tersine çevirme (inversion) , sunulduğu şekliyle okunabildiği gibi, tam tersine çevrildiğinde de okunabilen grafiksel figürlerdir. Douglas R. Hofstadter ambigramı “2 farklı okunuşu, birbirinin aynı eğrileri tıkıştırmak için yöneten bir kaligrafik dizayn” olarak tanımlamıştır. Ambigram sanatı ilk olarak kelimenin orijinini arkadaşına atfeden Hofstadter tarafından yayınlanmıştır. Hofstadter’in 1999 yayını Gödel, Escher, Bach kapakta 3 boyutlu bir ambigramı belirtiyordu.
O bahsi geçen üç boyutlu ambigramı merak edenler varsa buyrun bu da kendisi:
Bir çoğunuzun Dan Brown’un kitabı Angels & Demons kitabındaki ambigramı hatırlayacağını veya bilenlerin aklında bunun kesinlikle bir ışık yakacağını varsayarak, o meşhur ambigramı yapan yüce insan John Langdon ve sitesindeki bazı örneklerden yola çıkarak bazı ambigram türlerini tanıtmaya çalışacağım
Asymmetrical (Asimetrik) Ambigramlar
“Symbiotograms”-
Bu türdeki ambigramlar farklı noktalardan bakıldığında farklı sonuçlar-anlamlar vermekte olan ambigramlardır.Rotasyonel veya yana doğru olmaları muhtemeldir.
Örn:
Figür/Zemin Ilişkisine Dayalı Ambigramlar (Figure/Ground Relation)
Negatif alanın aynı zamanda farklı anlamlar ifade edilebileceği şekilde kurgulanmış ve yapılması, tasarlanması hayli zor olan ambigramlardır.
Örn: James Joyce
Oscillations (Kararsız Ambigramlar)
Anlık olarak ve odaklanmaya bağlı olarak farklı şekillerde okunan ve bunun için hem negatif alan bilgisinin ciddi olarak kullanıldığı hem de diğer tekniklerin uygulandığı ambigramlardır.
Örn: David Slavitt
Symmetrical (Simetrik) Ambigramlar
Rotational (Rotasyonel Ambigramlar)
Kelimeler ters çevrildiğinde veya 180′ lik açıyla bakıldıklarında aynı görünür.
Örn: Energy
Bilateral/Mirror Image – Çift taraflı/Ayna Ambigramlar
Kelimeler şeffaf bir yüzeye basıldığında arkadan okunduğunda veya ayna görüntülerinde okunabilir.
Örn: Waterfalls
Chain (Rotational) – Zincir(Rotasyonel) Ambigramlar
Kelimeler tek başına bulunamaz fakat sonsuz veya sınırlı sayıdaki bir döngü oluşturdukları sürece anlam kazanırlar. Kısacası kelimenin kendisini tamamlaması için yine kendisine bağlanması gerekir. Kelimeyi farklı kısımlara böldükten sonra her bölümü rotasyonel şekilde tasarlamak suretiyle oluşturulurlar. En iyi görünebildiği, seçilebildiği uygulamalar spiral veya dairesel olanlardır.
Örn: Orientation
Chain (Bilateral) – Zincir(Çift Taraflı) Ambigramlar
Bağlantı prensipleri diğer (rotasyonel) zincir ambigramlarındakiler ile aynı olmalarının yanısıra, aynalarda da okunabilirler.
Örn:Future
Web – Ağ Ambigramlar
Yine zincir ambigram örneklerinin süreklileştirilmiş olanları denebilir. Devamlılık anlamına gelen continuity, kendisi de yine en iyi örneği oluşturan kelimelerden birisidir. Örnekte de göreceğiniz üzere n harfi aynı zamanda diğer kelimenin y harfini oluşturmaktadır.
Örn: Continuity
Bütün bu güzel ve anlamlı olduğunu sandığım bilgileri paylaştıktan sonra, tabi ki büyük üstadın linkini de vermeden geçmek olmayacaktır.
http://www.johnlangdon.net/ambigrams.html adresinden pek çok güzel çalışmaya göz atabilir ve/ya internette yapacağınız aramalar sonucunda elbet zevkinize göre bir şeyler bulabilirsiniz.
Özellikle de dövme yaptırmak ve benzeri kalıcı çalışmalara imza atmak isteyen arkadaşlar ve okuyucular için, henüz herhangi bir sonuca ulaşamamış olduğumu özellikle üzülerek belirtsem de, ulaşan olursa ve bana bildirebilirse; hatta varsa birileri yaptıklarını paylaşabilirse çok sevineceğimizi de peşinen söylemekte fayda var..
